Egzosomy – medycyna przyszłości?
Słowo egzosomy zrobiło się bardzo popularne w ostatnich miesiącach. Wszystko za sprawą pojawienia się na rynku medycznym/ kosmetycznym preparatów zawierających różnego pochodzenia egzosomy do stosowania na skórę.
Czym są te już sławne, ale ciągle tajemnicze egzosomy?
Egzosomy są to nanocząsteczkowe pęcherzyki wydzielane przez prawie każdą komórkę posiadającą jądro komórkowe.
Ich wielkość wacha się od 30 do 200 nm. Są to wielości cząsteczek podobne do wielkości wirusów. Dzięki właśnie temu bardzo małemu rozmiarowi egzosomy mogą swobodnie przenikać nawet przez nieuszkodzoną skórę.
Jak zaczęła się historia egzosomów?
Same zewnątrzkomórkowe pęcherzyki wydzielnicze -extracellular vesicles zaobserwowano już w latach czterdziestych ubiegłego wieku. Bardzo długo nie zauważano ich funkcji, traktowano je jako tzw. kosz na śmieci, do którego komórka wydala niepotrzebne substancje, metabolity itd.
Ponowne,odkrycie na nowo exosomów to lata 2000, czyli stosunkowo niedawno. Wtedy też zauważono ich bardzo ważną rolę jako sygnalizatora w komunikacji międzykomórkowej różnych tkanek w ludzkim organizmie.
Od tego czasu cały rozpoczęły się zaawansowane prace badawcze, najpierw nad poznaniem dokładnego mechanizmu, w jakim egzosomy przenoszą informację pomiędzy poszczególnymi komórkami różnych tkanek, jak informacja ta wpływa na procesy w tkankach, a potem, jak można wykorzystać egzosomy w medycynie.
Zwieńczeniem wieloletnich badań na tym, jak odbywa się transport hormonów, enzymów i innych substancji pomiędzy komórkami, było przyznanie w 2013 roku nagrody Nobla w medycynie.
Otrzymała ją trzech naukowców z Uniwersytetu Yale, Stanford i Kalifornijskiego za swoje zaawansowane badania nad zrozumieniem działania egzosomów.
Dotychczasowe wyniki badań i obserwacji stawiają egzosomy jako jedne z najważniejszych składników nowoczesnych, celowanych terapii różnych chorób. Od niedawna też, w terapiach chorób skóry, regeneracyjnych anty-aging.
Bardzo dużo prac naukowych, do tej pory około 1000 publikacji na medycznym portalu PubMed,
które wykazywały wiele bardzo istotnych funkcji egzosomów w regulacji i regeneracji tkanek, przyciągnęło w tę dziedzinę olbrzymie fundusze na dalsze badania.
Szacuje się, że około 386 ml dolarów przeznaczono, w postaci grantów naukowych na zaawansowane badania nad tym sygnałowymi pęcherzykami. (dane na rok 2020).
Wszystko po to, aby móc wprowadzić egzosomy do stosowania na rynku medycznym.
Obecnie, firmy, które wprowadziły na rynek medyczny egzosomy to:
Codak, Bioscenses, Exosome Diagnostic, ExoBio.
One też opracowały technologie pozyskiwania ich w ilościach, które mogą mieć zastosowanie terapeutyczne.
Trzeba wiedzieć, że egzosomy jako pęcherzyki wydzielnicze pochodzą z żywych komórek.
Te które, mają najlepsze właściwości, wydzielane są przez komórki macierzyste- multipotencjalne.
Najwięcej ich znajduje się w krwi pępowinowej, szpiku, miazdze zęba, tkance mózgowej, a także tkance tłuszczowej. Do tej pory właśnie pozyskiwano komórki macierzyste, jako te o olbrzymim potencjale regeneracyjnym, z krwi pępowinowej i z tkanki tłuszczowej.
Również w świecie roślin obecne są egzosomy. Chociażby egzosomy z róży damesceńskiej, najbardziej zbliżone do tych pochodzenia ludzkiego.
Właśnie egzosomy wydzielane przez komórki macierzyste odpowiedzialne są za ich działanie na różne tkanki.
Najwięcej badań do tej pory przeprowadzono na temat tych wydzielanych przez ludzkie komówki macierzyste, w zależności od pochodzenia komórek macierzystych rozróżnia się wiele rodzajów.
Te najczęściej używane obecnie w terapiach i zabiegach anti- aging to ASCE.
Adipose Stem Cells derived exosomes, czyli uzyskane metodą wielokrotnej zaawansowanej filtarcji z namnożonych komórek macierzystych z tkanki tłuszczowej.
Cały proces hodlowli komórkowej, flitracji i pozyskiwania niezanieczyszczonych, pełnowartościowych pęcherzyków niosących sygnał do różnych komórek to zaawansowany biotechnologicznie proces. Można powiedzieć,że to taka biomedycyna przyszłości.
W medycynie dermatologi i medycynie anti aging szczególnie zainteresowano się działaniem egzosomów na skórę, a jest ono bardzo rozległe.
Działają one na wszystkie warstwy skóry, wpływając na wiele procesów jej odbudowy i wzmocnienia.
1) Pobudzają regenerację bariery skórno- naskórkową poprzez pobudzenie produkcji ceramidów, swojego rodzaju uszczelniaczy, przeciwdziałającym wysuszaniu się głębszych warstw skóry.
2) Zmniejszają stan zapalny — tutaj regulując poziomy mediatorów stanu zapalnego- cytokin.
3 Zmniejszają poziom cytokin odpowiedzialnych za uczucie pieczenia, świądu skóry, częste w różnego rodzaju stanach zapalnych skóry np: Atopowym zapaleniu skóry, Łojotokowym zapaleniu skóry
4) Pobudzają produkcję kolagenu i elastyny, czyli wpływają na jakość, napięcie i gęstość skóry
5) Pobudzają mieszki włosowe- terapia łysienia.
Niedawno do nomenklatury medycznej wprowadzono termin inflamaging, czyli starzenie się komórek, w procesie przewlekłego, podprogowego stanu zapalnego.
Egzosomy, poprzez modulację i zmniejszenie, na poziomie komórkowym, stanów zapalnych, mają udowodnione działanie przeciwstarzeniowe dla komórek skóry.
Jak stosuje się egzosomy w zabiegach antiaging?
W zależności od rodzaju i pochodzenia egzosomów mają one różną formę
i sposób podawania.
Bardzo dobrze sprawdzają się po zabiegach z wykorzystaniem laserów np.: lasera Co2,
Świetnie działają uzupełniająco przy zabiegach radiofrekfencji mikroigłowej i
zabiegach mikronakłuć np.: DermaPen, SkinPen.
Przy terapii blizn, rozstępów i blizn po poprzeniach, a także różnych stanów zapalnych skóry.
Egzosomy, przez swoją budowę i funkcję mogą odgrywać bardzo ważną rolę leczeniu wielu chorób. Cały czas trwają intensywne prace nad zastosowaniem i wykorzystaniem ich pełnego potencjału w wielu dziedzinach medycyny.
Jednocześnie sam proces ich otrzymywania i oczyszczania jest stale ulepszany, aby zagwarantować najwyższe bezpieczeństwo zabiegów.
Zadaj mi pytanie lub umów się na konsultacje. Z chęcią odpowiem na wszystkie Twoje pytania i wątpliwości.